Altın Oran Özellikleri ve Değerleri
20 Temmuz 2024

Altın Oran Özellikleri ve Değerleri

Altın Oran: Tarihçe ve Kullanım Alanları

Altın oran, özellikle çeşitli bilim dallarında, mimari ve sanatsal alanlarda yararlanılan, belirli bir tutarlılık üzerine kurulu parçalar arasındaki uyumu yansıtan geometrik ve sayısal değerlere verilen isimdir. İlk kez Mısırlılar ve Yunanlar tarafından mimari yapılarda, heykellerde ve diğer sanatsal alanlarda kullanılmıştır. Temel olarak bölünen bir bütünün yan yana getirilen iki parçasının diğer büyük parçayı oluşturması prensibine dayanır ve altın oranın sayısal değeri 1,618'dir.


Altın Oranın Tarihçesi

Doğada birçok canlıda ve yapıda gözlemlenebilen altın oranın insanlar tarafından ne zaman ve nasıl bulunduğu tam olarak bilinmemekle birlikte, bu konudaki en ünlü eser Leonardo da Vinci'nin 1492 yılında tamamladığı, insan vücudundaki altın oranları gösteren "Vitruvius Adamı" isimli çalışmasıdır. Leonardo da Vinci'nin günlükleri arasında, aldığı notların yanında bulunan bu çizim, iç içe geçmiş kolları ve bacakları açık ve kapalı olmak üzere çıplak bir adamı tasvir ediyordu. Çizimdeki vücut çeşitli sayısal değerlerle, geometrik şekillerle eşleştirildiğinden dolayı Leonardo da Vinci'nin "İnsanın Oranları" adını verdiği bu çizim, insanı ve doğayı, aralarındaki uyumu keşfetmeye çalışan bir eser olarak tanımlanmaktadır. Altın oran veya ilahi oran adını kullanan ilk kişi de Leonardo da Vinci'dir. İtalyan matematikçi Fibonacci de altın orana uygun olarak dizilen sayıların topluluğunu keşfetmiştir ancak bunu altın oranın farkını bilerek yapıp yapmadığı tam olarak bilinmemektedir. Fibonacci diziliminde arka arkaya gelen her sayının toplamı bir sonraki sayıya eşittir. Örneğin; 3, 5, 8, 13, 21 gibi.


Altın Oranın Mimari ve Sanattaki Kullanımı

Mısırlıların Piramitleri yaparken de altın oran benzeri bir sistemden yararlandıkları gözlemlenmektedir. Keops Piramidi'nin kare şeklindeki tabanının ölçüsü ile üçgen şeklindeki yüzeyine uygun bir yuvarlak çizildiğinde bu yuvarlağın büyüklüğü birbirleri ile eşit olmaktadır. Aynı şekilde Yunanlar da heykel yapımlarının çoğunda bu orandan yararlanmışlardır. Rönesans Döneminde ise birçok sanatçı tablolarında altın oranı kullanmıştır. Bu şekilde özellikle insan heykel ve çizimlerinde gerçeğe çok daha yakın sonuçlar elde edilmiştir.


Doğadaki Altın Oran Örnekleri

İstiridye, salyangoz gibi canlıların kabuklarında, insan vücudundaki uzuvlar ve organlarda, DNA'da, uzayda ve daha birçok farklı alanda altın orana rastlamak mümkündür. Örneğin; insan elindeki ilk iki parmak boğumunun toplam uzunluğu üçüncü boğumun uzunluğuna eşittir veya iki ayağın toplam ölçüsü, insanda yerden diz bölgesine kadar olan kısmın ölçüsüyle aynıdır. Başın üst kısmından boynun bitimine kadar olan ölçü iki kez alt alta dizildiğinde ortaya çıkan ölçü tam olarak kişinin vücudundaki merkez olan karın kısmına denk gelmektedir. Yüzde dudak bitimleri ile göz bebekleri aynı çizgide olduğu takdirde altın oranı oluştururken bu çizginin tam ortası burnun ucuna denk gelmektedir. Akciğerde ise asimetrik şekilde gelişen kısa bronşların toplamı uzun bronşa eşittir. Salyangoz kabuğundaki ve uzay boşluğundaki spiral şekli de içten dışa doğru olmak şartıyla bu oranın kıstaslarına uymaktadır.


Altın Oranın Keşfi ve Geometrik Şekillerde Kullanımı

Bu oranın doğadaki canlılarda ve yapılarda var olduğu keşfedilmeden önce sırası ile ilk olarak Mısır'da özellikle Keops Piramidi'nin yapılışında kullanılmıştır. Daha sonrasında Antik Yunan Döneminde heykellerin gerçeğe daha uygun olması amacıyla bu orandan yararlanılmıştır. Rönesans döneminde de tablolarda tasvir edilen insanların ve diğer içeriklerin gerçekle örtüşmesi amacıyla altın orandan faydalanılmıştır. Ardından altın oranın geometride de var olduğu keşfedilmiştir. Başta beşgen, yıldız ve üçgen şekli olmak üzere birçok şekilde bu oran mevcuttur hatta 1,618 ölçüsüne dayanan dikdörtgen ve üçgen şekilleri altın üçgen ve altın dikdörtgen olarak anılmaktadır. Altın üçgende tıpkı Fibonacci diziliminde olduğu gibi iki üçgenin toplam ölçüsünün bir sonraki üçgeni oluşturması şartı ile iç içe geçen üçgenlerin üst kısımlarından dışarıya doğru çizilen spiral şekli bize altın oranı vermektedir. Altın dikdörtgeni çizim şekli ise şu şekildedir: bir kare şekli çizilir, kenarlardan tekinin orta noktası karşıdaki köşelerden biriyle birleştirilir, meydana çıkan doğru yarıçap varsayılarak çizilecek çember ile dikdörtgenin yüksekliği oluşmuş olur. Diğer kenarlar da aynı şekilde tamamlandığı takdirde altın dikdörtgen elde edilmiş olur. Keops Piramidi ile benzerlikler gösteren Kepler Üçgeni ve Pentagram olarak bilinen çizgileri içten birleştirilmiş şekilde çizilen, güzelliği, estetiği ve şansı simgeleyen yıldız şekli de birçok farklı alanda yararlanılan bir simgedir ve her iki şekilde altın oranla uyumlu geometrik şekillerdendir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

BERAT ÇATALBAŞ

26 Mayıs 2024 Pazar

bEN KAYSERİden berat çatalbaş hasan nuriye ünlen ortaokuluna gidiyorum okulumzda düzenlenen tubitak ta görevliyim ve konu altın oran bu siteden de yararlandım ben birde bu sitenin kurucusuyla görüşebilirmiyim

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Mertol

Berat bey makaleyi yazan kişi ile sitenin kurucusu aynı kişiler değildir. Ama iletişim numarasından yetkiliye ulaşabilir bilgi alabilirsiniz. İletişim numasından ulaşamzsanız mail atabilirsiniz. İlginiz için teşekkür ederiz.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Altın Oran Vücut

Altın Oran Vücut

Popüler İçerikler

Altın Oran Kabe Mucizesi

Altın Oran Kabe Mucizesi

Editörün Seçtiği

Altın Oran Mimarlık

Altın Oran Mimarlık

İlginizi Çekebilir

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Altın Oran Hesaplama

Altın Oran Hesaplama

Altın Oran Nerelerde Kullanılır?

Altın Oran Nerelerde Kullanılır?

Doğadaki Altın Oran

Doğadaki Altın Oran

Altın Oran Tarihi

Altın Oran Tarihi

Altın Oran Yüz

Altın Oran Yüz